Acupunctuur bij PMDD: Werking, Effectiviteit en Verwachtingen
Laatste update: 26 november 2024
7 min leestijd
Wat is Acupunctuur?
Acupunctuur is een 2000+ jaar oude Chinese behandelmethode waarbij dunne naalden op specifieke punten in het lichaam worden geplaatst om de energiestroom (Qi) te reguleren en balans te herstellen.
Westerse vs Traditionele Chinese Verklaring
- Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM):
- PMS/PMDD = verstoring Qi (energie) en bloedstroom
- Lever Qi stagnatie (prikkelbaarheid, spanning)
- Hart-Milt disharmonie (vermoeidheid, piekeren)
- Behandeling herstelt balans
- Westerse wetenschap:
- Acupunctuur stimuleert zenuwuiteinden
- Activeert endorfine (pijnstilling, welzijn)
- Beïnvloedt neurotransmitters (serotonine, dopamine)
- Vermindert ontstekingsreacties
- Reguleert autonome zenuwstelsel
Wat zegt de wetenschap?
Onderzoeksresultaten
Er zijn enkele kleine studies naar acupunctuur bij PMS, maar grootschalig onderzoek naar effectiviteit bij PMDD ontbreekt nog.
- Kim et al. (2011) - Systematische review:
- Kleine studies suggereren mogelijk effect op PMS-symptomen
- In sommige onderzoeken 25-40% verbetering gerapporteerd
- Vooral fysieke symptomen (pijn, spanning)
- Armour et al. (2017):
- Studies tonen mogelijke vermindering PMS-symptomen
- Effect vergelijkbaar met NSAID's voor pijn in kleine groepen
- Habek et al. (2002):
- Acupunctuur + auriculotherapie onderzocht voor PMDD
- Mogelijk effect op angst, depressie, pijn
- Belangrijke beperkingen:
- Zeer kleine studies (30-100 deelnemers)
- Methodologische uitdagingen (moeilijk te blind en)
- Specifiek PMDD-onderzoek is beperkt
- Meer grootschalig onderzoek nodig
Wat vrouwen in onze community rapporteren
Uit onze community comments blijkt dat sommige vrouwen acupunctuur proberen als complementaire benadering:
Gerapporteerde ervaringen:
Praktische overwegingen uit community:
Wil je acupunctuur overwegen?
Belangrijke voorwaarden:- Bespreek met je zorgverlener - Laat weten dat je dit overweegt
- Zie het als complement - NIET als vervanging van medicatie of therapie
- Houd realistische verwachtingen - Het werkt niet voor iedereen
- Track je symptomen - Gebruik DRSP om effect objectief te meten
- Geef het tijd - Maar stop als je na 8-12 sessies geen effect merkt
Wanneer acupunctuur overwegen?
- Mogelijk geschikt als:
- Je al conventionele behandeling hebt (SSRI, anticonceptie, therapie)
- Je aanvullende ondersteuning zoekt
- Je open staat voor complementaire benaderingen
- Je de tijd en financiën hebt voor regelmatige sessies
- NIET geschikt als:
- Je nog geen conventionele behandeling hebt geprobeerd
- Je het als vervanging voor medicatie ziet
- Je ernstige, therapieresistente PMDD hebt (overweeg dan GnRH/chirurgie)
Hoe Werkt een Acupunctuur Behandeling?
Eerste Consult (60-90 min)
- Intake:
- Medische geschiedenis
- PMDD-symptomen en cyclus
- Leefstijl, voeding, slaap
- TCM-diagnose (pols, tong, algemene conditie)
- Behandelplan:
- Frequentie sessies (meestal wekelijks)
- Aantal behandelingen (8-12 voor evaluatie)
- Acupunten selectie
Tijdens Behandeling (45-60 min)
- Procedure:
- Liggen op behandelbank (comfortabel)
- Acupuncturist plaatst naalden (5-20 stuks)
- Naalden blijven zitten (20-30 min)
- Rust, vaak ontspannen muziek
- Naalden verwijderen (pijnloos)
- Sensaties (normaal):
- Kleine prik bij plaatsing
- Tintelingen, warmte, zwaarte bij acupunt
- Diepe ontspanning tijdens behandeling
- Soms emotionele release (huilen kan)
Na Behandeling
- Direct:
- Diepe ontspanning
- Vermoeidheid mogelijk
- Betere slaap die nacht
- Eerste 24-48 uur:
- Symptomen kunnen tijdelijk erger (healing response)
- Emotioneel (huilen, verwerking)
- Meestal voorbij na 1-2 dagen
- Cumulatief effect:
- Verbetering na 4-6 behandelingen merkbaar
- Optimaal effect na 10-12 behandelingen
Belangrijke Acupunten voor PMDD
Lever 3 (Tai Chong) - Lever Qi Stagnatie
Locatie: Tussen grote teen en tweede teen, op voet.- Werking:
- Ontspant Lever Qi
- Vermindert prikkelbaarheid, spanning
- Helpt hoofdpijn, boosheid
Pericardium 6 (Nei Guan) - Emotionele Balans
Locatie: 3 vingers boven pols, binnenkant onderarm.- Werking:
- Kalmeert Hart/geest
- Vermindert angst, onrust
- Helpt misselijkheid
Milt 6 (San Yin Jiao) - Hormonale Balans
Locatie: 4 vingers boven binnenste enkel.- Werking:
- Regulatoriële punt (kruispunt 3 meridianen)
- Helpt hormonale balans
- Vermindert buikpijn, opgeblazen gevoel
Andere Punten
- Maag 36: Energie, immuunsysteem
- Ren 6: Baarmoeder/onderbuik problemen
- Galblaas 20: Hoofdpijn, spanning nek/schouders
Frequentie en Duur
Opbouwfase
- Wekelijks (Week 1-8):
- 1 behandeling per week
- Opbouwen effect
- Lichaamspatron veranderen
- Evaluatie week 8:
- Verbetering merkbaar?
- Zo ja: doorgaan
- Zo nee: stoppen of proberen iets langer
Onderhoud
- Om de 2 weken (Maand 3-6):
- Behouden effect
- Minder frequent nodig
- Maandelijks (Na maand 6):
- Preventief onderhoud
- Bij terugval symptomen: weer frequenter
Acupunctuur Combineren
- Acupunctuur + SSRI:
- Veilig te combineren
- Mogelijk lagere SSRI-dosis nodig
- Acupunctuur ondersteunt emotionele balans
- Acupunctuur + Supplementen:
- Synergetisch effect
- TCM-therapeuten kunnen kruidensupplementen voorstellen (bespreek altijd met je reguliere arts)
- Overleg beide met behandelaars
- Acupunctuur + Leefstijl:
- Acupuncturist geeft vaak voeding/leefstijladvies
- Holistische benadering
Acupuncturist Vinden
- Kwalificaties (Nederland):
- NVA (Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur) geregistreerd
- Of ARTAN (Arts Register Traditionele Acupunctuur Nederland)
- Bij voorkeur ervaring met vrouwengezondheidGYN-acupunctuur
- Kwalificaties (België):
- VWAV (Vlaamse Wetenschappelijke Acupunctuur Vereniging)
- Erkend acupuncturist
- Waar zoeken:
- Via verenigingen websites
- Vraag naar ervaring met PMDD/PMS
- Check reviews
Kosten en Vergoeding
- Nederland:
- €50-80 per sessie
- Vaak NIET vergoed via basisverzekering
- Aanvullende verzekering: vaak €200-500/jaar vergoed
- Eerste consult duurder (€80-120)
- België:
- €40-70 per sessie
- Beperkte terugbetaling via sommige mutualiteiten
- Check je polis
- Totaal voor behandeling (12 sessies):
- €600-960 zonder vergoeding
- €200-400 met aanvullende verzekering
Veiligheid en Contra-indicaties
Wanneer voorzichtig zijn:
Acupuncturist kiezen
- Kwalificaties checken:
- Nederland: NVA of ARTAN geregistreerd
- België: VWAV erkend
- Bij voorkeur ervaring met vrouwengezondheid/PMDD
- Vragen om te stellen:
- Hoeveel ervaring met PMDD/PMS?
- Wat is het behandelplan?
- Hoeveel sessies verwacht u nodig?
- Wat zijn de kosten?
BELANGRIJK: Geen Vervanging
- Acupunctuur is GEEN vervanging voor:
- SSRIs of andere medicatie
- Cognitieve gedragstherapie
- Anticonceptie voor hormonale stabilisatie
- Medische behandeling bij ernstige PMDD
- Bij ernstige of suïcidale symptomen:
- Acupunctuur is NIET voldoende
- Zoek onmiddellijk medische hulp
- Bel 113 Zelfmoordpreventie of ga naar spoedeisende hulp
Andere TCM Behandelingen
Chinese Kruiden
- Vaak gecombineerd met acupunctuur:
- Chai Hu (Bupleurum) - Lever Qi stagnatie
- Dang Gui (Angelica sinensis) - Bloedtonic
- Bai Shao (Witte pioenroos) - Pijnverlichting
Auriculotherapie (Ooracupunctuur)
Wat: Acupunctuur in oor (microkosmos van hele lichaam).- Voordeel:
- Kan met kleine semi-permanente naalden/zaadjes
- Draag enkele dagen
- Zelf stimuleren bij symptomen
Cupping (Cuppingtherapie)
Wat: Vacuüm kopjes op huid (spanning loslaten). Bij PMDD: Helpt spanning rug/schouders, hoofdpijn.Realistische Verwachtingen
- Acupunctuur kan helpen met:
- Ontspanning, stressreductie (30-40% verbetering)
- Fysieke symptomen: pijn, spanning, hoofdpijn (25-35%)
- Slaapkwaliteit (20-30%)
- Lichte-matige emotionele symptomen (15-25%)
- Acupunctuur helpt MINDER bij:
- Ernstige depressie, suïcidale gedachten
- Ernstige angst/paniek
- Zeer intense PMDD (eerst medicatie)
Veelgestelde Vragen
"Doet acupunctuur pijn?" Naalden zijn haardun (veel dunner dan injectienaald). Kleine prik bij plaatsing, daarna geen pijn. "Hoe snel werkt het?" Sommigen voelen direct ontspanning. Voor PMDD-symptomen: 4-6 behandelingen voor merkbaar effect. "Is acupunctuur veilig?" Ja, bij gekwalificeerde acupuncturist met steriele naalden. Bijwerkingen zeldzaam (kleine blauwe plek, tijdelijke vermoeidheid). "Moet ik in Traditionele Chinese Geneeskunde geloven?" Nee. Westerse wetenschappelijke verklaring (endorfines, neurotransmitters) volstaat. Effect is onafhankelijk van geloof.*Dit artikel is bedoeld voor educatieve doeleinden. Acupunctuur is geen vervanging voor conventionele PMDD-behandeling maar kan aanvullend effect hebben.*
Laatste update: November 2024 Leestijd: 7 minuten*Dit artikel is bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt geen medisch advies. Bespreek behandelopties altijd met je arts of gynaecoloog.*
alternatiefacupunctuurTCMcomplementaire behandeling
Wetenschappelijke Bronnen
- 1.Kim, S.Y. et al. (2011) - Acupuncture for PMS systematic review
- 2.Armour, M. et al. (2017) - Acupuncture for PMS and dysmenorrhea
- 3.Habek, D. et al. (2002) - Acupuncture for PMDD
Deze bronnen zijn gebruikt voor de informatie in dit artikel. Voor de meest actuele informatie raden we aan om de originele publicaties te raadplegen.
